Een vredesmacht is een werkwijze van de Verenigde Naties. Daarom spreken we meestal van een VN-vredesmacht. De officiële aanduiding is Vredeshandhaving door de Verenigde Naties. Alles wat met een VN-vredesmacht samenhangt, wordt uitgevoerd door het Departement Vredesoperaties, een instantie binnen de VN. Een vredesmacht kan uit militairen en niet-militairen bestaan. Onder die laatste groep kun je bijvoorbeeld politieagenten en adviseurs (raadgevers) uit allerlei burgerberoepen rekenen. Militairen die aan een vredesmacht meedoen noemen we vaak Blauwhelmen of Blauwe Baretten.
De Verenigde Naties richtten de vredesmacht in 1948 op. Soldaten van die vredesmacht hielden er toen toezicht op, dat een overeenkomst tussen Israël en zijn buurlanden werd nageleefd.
De hoofdtaak van een vredesmacht is het bewaren, controleren en bevorderen van een duurzame vrede in een gebied waar oorlog heeft gewoed. Maar een vredesmacht kan evengoed helpen te voorkomen dat er oorlog uitbreekt in een gebied waar het rommelt. Dit zijn beslist geen gemakkelijke taken. Er zijn vaak veel verschillende groepen met verschillende belangen betrokken bij zo’n weg naar vrede, ook wel vredesproces genoemd. Bovendien kan de operatie nóg lastiger worden als er tussen de oorlogvoerende partijen geen vredesverdrag, maar alleen een wapenstilstand is gesloten. Soldaten van een vredesmacht mogen niet meevechten in het geval het met het vredesproces de verkeerde kant op gaat. Ze mogen hun wapen alleen gebruiken om zichzelf te verdedigen.
Behalve bij vredeshandhaving kan een vredesmacht bijvoorbeeld ook meehelpen bij de wederopbouw van een door oorlog geteisterd gebied. Zo kunnen ze helpen weer een stabiele, goed werkende samenleving op te bouwen. Bij alles dat met een vredesmacht te maken heeft speelt de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties een belangrijke rol. Een vredesmacht kan heel kleinschalig zijn met alleen wat (politieke) adviseurs. Maar hij kan ook heel grootschalig zijn met grote aantallen militairen. In principe moeten alle lidstaten van de VN militair of burgerpersoneel voor een vredesmacht kunnen leveren.
Er zijn veel plaatsen in de wereld waar vredesmachten van de VN onder verschillende namen actief zijn. Enkele voorbeelden zijn: het Midden-Oosten, India en Pakistan, Cyprus, de Westelijke Sahara, Servië, Congo-Kinshasa en Soedan. En dat zijn lang nog niet alle locaties waar een VN-vredesmacht aan het werk is.