Een democratie is een vorm van besturen, regeren. Dit gebeurt namens het volk. Letterlijk betekent democratie: volksheerschappij. Het woord komt van het Oudgriekse Dèmos (volk) en kratein (heersen). In het Westen zien we het Athene uit de 6e tot 4e eeuw voor Christus als de oudste democratie. De democratieën van nu zijn hiervan een verbeterde versie.
Hoe werkt een democratie? Dat is geregeld in de Grondwet. Alle wetten moeten daar aan voldoen. De oorspronkelijke Nederlandse Grondwet is van 1848.
De regering kan niet rechtstreeks aan de burgers vragen wat ze moet doen en laten. Daarom is er de volksvertegenwoordiging, het parlement.
Vaak bestaat een parlement uit twee delen. In Nederland zijn dat de Eerste en de Tweede Kamer.
In onze democratie kiezen de burgers het parlement. Dit gebeurt op twee manieren. Leden van de Tweede kamer worden rechtstreeks gekozen.
Leden van de Eerste kamer worden niet rechtstreeks gekozen. Eerst kiezen De Provinciale Staten haar bestuursleden. Dat gebeurt rechtstreeks. Daarna kiezen deze provinciebestuurders de leden van de Eerste Kamer. Dit worden ‘getrapte verkiezingen’ genoemd.
In onze democratie zijn er drie gescheiden machten: de wetgevende, de uitvoerende en de rechterlijke macht. De wetgevende macht ligt bij het parlement. De uitvoerende macht ligt bij het kabinet. De rechterlijke macht ligt bij de rechters. Het parlement oordeelt over wetsvoorstellen. Die moeten uiteindelijk wetten worden. Het kabinet voert de wetten uit. De rechters oordelen, indien nodig, of iedereen naar de letter en de geest van de wetten handelt en behandeld wordt. Dit systeem heet de scheiding van de machten.
Niet overal leggen ze het woord ‘democratie’ op dezelfde manier uit als in het Westen. Denk aan het huidige Rusland of de ‘Democratische’ Republiek Congo.