Veel mensen denken dat Europa altijd rijker is geweest dan Afrika. Toch is het wel eens andersom geweest.
Tijdens de Middeleeuwen was Europa over het algemeen arm, en dan vooral in de 14e eeuw, toen Europa vaak te kampen had met epidemieën van ongekende omvang, opstanden van burgers en boeren en met oorlogen. In die periode waren er in Afrika machtige koninkrijken, zoals van de Kanem-Bornu (8e-14e eeuw), de Hausa (12e-15e eeuw), de Songhai (12e-16e eeuw) en nog diverse andere. Deze koninkrijken behoorden tot de rijkste en machtigste rijken van Afrika, en waren zeer invloedrijk op cultureel gebied. Nadat de Arabieren in de 7e eeuw Noord-Afrika hadden veroverd, werd de Maghreb (nu Marokko, Algerije en Tunesië) een rijk gebied van waaruit veel handel werd gedreven met Europese gebieden aan de Middellandse Zee.
Enkele getuigenissen van die Afrikaanse rijkdom:
Piet van Huijs, ontwikkelingsreiziger, schreef in 1602: "De belangrijkste stad Benin is heel groot. Als je de stad binnengaat, kom je in een grote brede straat, waarvan men zegt dat hij vier kilometer lang is. Bij de poort waardoor ik binnenkwam, zag ik een hele hoge muur, heel dik, die van aarde was gemaakt. Deze muur omringt de stad volledig. De huizen in deze stad zijn heel netjes en liggen dicht bij elkaar, net zoals in Holland. Het paleis van de koning is heel groot. Er zijn eindeloos grote binnenplaatsen. De mensen werken heel hard en zijn schoon. Benin doet me in veel opzichten aan Amsterdam denken, al is Amsterdam vuiler en zijn de mensen er minder eerlijk."
Een Britse archeoloog schreef over dezelfde stad in Benin: "Eeuwen hard werken heeft een erfenis van 16.000 km aan wegen nagelaten. Meer dan 150 miljoen uur is besteed aan het ontsluiten van een gebied van 4.000 km2, waarschijnlijk het grootste archeologische fenomeen op deze planeet. Het grondwerk is vier of vijf keer groter dan de Grote Chinese Muur en er werd honderd keer meer materiaal verplaatst dan bij de Grote Piramide van Cheops."
Benin
Michael Glover vermeldt in zijn geschriften over tentoonstellingen in het British Museum in 2010: "Op hetzelfde moment in de geschiedenis dat Andrea del Verrochio bezig was met zijn prachtig gedetailleerde schilderij van een vrouwenhoofd in de traditie van de hoog-Renaissance, dat elders in dit museum kan worden bekeken, werkten anonieme kunstenaars in Ife met messing, brons (ja, deze Afrikanen wisten al alles over het bronsgieten lang vóórdat de Europeanen hen lieten zien hoe dit in zijn werk ging), koper en terracotta om een aantal prachtige hoofden te creëren die niet alleen Donatello evenaarden wat technische brillantie betreft, maar ook even naturalistisch zijn in hun verfijning."
In 1510 en 1513, ten slotte, bezocht de Spaans-Marokkaanse schrijver en reiziger Leo Africanus Timboektoe, een stad die groter was dan Londen en die toen een centrum van de wetenschap was. Hij schreef: "Er zijn hier veel dokters, rechters, priesters en andere geleerde mannen, die goed onderhouden worden door de koning. Verschillende manuscripten en geschreven boeken worden hiernaartoe gebracht uit Barbarie (Marokko) en verkocht voor meer geld dan welke andere handelswaar dan ook."