Evacués in de Tweede Wereldoorlog - bron: de vlucht uit breda

 
Het was mei 1940. Breda dreigde tussen de vuurlinies bekneld te raken. Daarom moesten vijftigduizend mensen in Breda hun huizen verlaten. Over wat er toen gebeurde in en rond Breda maakte de VPRO een aflevering van Andere Tijden

Hieronder vind je een samenvatting.

"De 50.000 inwoners van Breda kregen op Eerste Pinksterdag 12 mei 1940 het bevel de stad te verlaten. Breda dreigde namelijk tussen de frontlinies terecht te komen van de Duitsers en de oprukkende Fransen. De Bredanaars spreken zelf van ‘De Vlucht’.

De inwoners van Breda kwamen op verschillende plekken terecht, sommigen zelfs helemaal tot in de Pyreneeën en Noord-Spanje! Achteraf gezien was de evacuatie niet nodig geweest: in Breda is niet gevochten.

monumentZondagochtend 12 mei werd de bevolking in twee richtingen geëvacueerd. Eén groep, zo’n 25.000 mensen, vertrok te voet richting de nabijgelegen dorpen Zundert en Achtmaal. Deze groep had het tijdens de vlucht zwaar aangezien zij precies terecht kwamen op de route waarover de Fransen oprukten. Overvliegende Stuka’s werden door de Fransen beschoten, waarop de Duitse vliegtuigen de vluchtelingen onder vuur namen. Regelmatig moesten de vluchtelingen in greppels en sloten duiken. Er vielen 40 doden onder deze groep. Wél had deze groep het geluk na drie dagen naar huis te kunnen toen Breda was gevallen. De Duitsers wilden geen chaos en hielpen zelfs mee met het terughalen van de bevolking.

De andere groep van 25.000 Bredanaars had het slechter. Deze groep moest via Hoogstraten naar Antwerpen lopen. Daar had de vooruit gereisde burgemeester Van Slobbe afspraken gemaakt met de burgemeester van Antwerpen over de opvang. Maar omdat het front steeds verder opschoof naar het zuiden werden grote delen van de groep steeds verder België en zelfs Frankrijk ingedreven. Sommige vluchtelingen waren echt maanden onderweg.

De noodzaak van de evacuatie van Breda is altijd een omstreden kwestie gebleven. Eén dag na de evacuatie was Breda al in handen gevallen van de Duitsers. Oorlogshandelingen zijn er nauwelijks gepleegd. Ook de vraag wie nu precies de evacuatie heeft bevolen is tot op de dag van vandaag niet helemaal duidelijk. Was het een eenmansdaad van burgemeester Van Slobbe, toch een man met een militaire achtergrond. Werd zijn evacuatieplan uitgevoerd omdat het er nu eenmaal was? Of was het bevolen door de Fransen? Was het bittere noodzaak, was er een reële dreiging dat er door de Fransen en Duitsers om Breda gevochten zou worden? Hoe het ook zij, De Vlucht was voor zo’n vijftigduizend Bredanaars een emotionele ervaring. Alles bij elkaar zijn er 104 Bredanaars omgekomen tijdens De Vlucht. Toch is het tot op heden een vrij onbekend gebleven onderdeel binnen de geschiedschrijving van de Tweede Wereldoorlog."

Klik hier voor de hele aflevering van Andere Tijden: De Vlucht uit Breda met persoonlijke verhalen van evacués.

verwante lessen

Login Form