In 2017 hadden we in Nederland een sterfte van vijf moeders op elke 100.000 geboren kinderen. Zoals je op Moedersterfte per land kunt zien, scoorde Nederland beter dan de meeste andere landen. De grootste sterfte onder moeders was in Tsjaad met 1.140 per 100.000 kinderen. Maar er waren ook landen waar de moedersterfte lager was dan in Nederland. Het beste scoorde Wit-Rusland met twee per 100.000 geboren kinderen, aanzienlijk lager dus dan Nederland.
In 2017 en ook daarna vroeg men zich af waarom er in Nederland niet een hele lage moedersterfte was, zoals in Wit-Rusland . We hebben toch een voortreffelijke kraamzorg?
Waarom er in Nederland ruimte is voor verbetering, daar worden verschillende verklaringen voor aangedragen.
Om te beginnen telt Nederland relatief veel oudere moeders: de gemiddelde leeftijd waarop vrouwen in Nederland hun kind krijgen is rond de 30 jaar. En één op de vijf is 35 jaar of ouder bij de geboorte van haar kind. Slechts in een paar andere landen liggen de cijfers hoger. En hoe hoger de leeftijd waarop een vrouw een kind krijgt, hoe groter het risico op complicaties en daarmee op moedersterfte.
Ten tweede telt Nederland relatief veel allochtone gezinnen en gezinnen met een orthodox-christelijke levensovertuiging. Moeders van deze gezinnen krijgen gemiddeld iets meer kinderen dan andere moeders in Nederland. Met het aantal geboortes per vrouw neemt ook de kans toe dat een vrouw bij het ter wereld brengen van een kind te maken krijgt met complicaties.
Tot slot wijzen sommigen op de bezuinigingen die tussen 2010 en 2020 de gezondheidszorg hebben getroffen. Die zouden tot gevolg hebben dat de moedersterftecijfers hoger zijn dan in enkele andere landen en zeker hoger dan in Wit-Rusland.
Waar het volgens sommigen niet aan zou liggen is de wijdverbreide praktijk van thuis bevallen in Nederland. Anders dan in Afrika - waar ook veel vrouwen thuis bevallen - vinden in Nederland thuisbevallingen plaats onder begeleiding van goed opgeleide vroedvrouwen. Die kunnen ervoor zorgen dat een vrouw binnen een uur in een ziekenhuis ligt, als er bij de geboorte van haar kind iets mis dreigt te gaan.
Maar anderen wijten een hogere moedersterfte wel degelijk aan de vele thuisbevallingen. Die wijzen erop dat veel risicozwangerschappen niet worden herkend door eerstelijns verloskundigen. Daardoor sterven er ook relatief veel baby’s tijdens of kort na de geboorte. Daarom wordt ervoor gepleit dat verloskundigen nauwer samenwerken met vrouwenartsen, zodat meer zwangere vrouwen zo nodig kunnen profiteren van zorg uit de tweede en derde lijn.