Op 10 mei 1940 vielen Duitse troepen Nederland met grof geweld binnen. Zo begon ook voor Nederland de Tweede Wereldoorlog pas echt. Vier dagen later gaven de Nederlandse strijdkrachten zich over aan Duitsland. Vanaf 15 mei 1945 waren Duitse bestuurders de baas in Nederland. Deze feiten zijn iedereen wel bekend. Maar hoe was het om het zelf mee te maken? En hoe was het om er als journalist verslag van te doen?
Dat laatste is uitstekend na te gaan doordat in de periode 10-16 mei 1940 het landelijk dagblad Het Vaderland dagelijks bleef verschijnen, zelfs op zondag 12 en maandag 13 mei (op die twee dagen in de week verscheen dit dagblad anders nooit), en op twee van die dagen tweemaal. Dat kon je toen van geen enkel ander dagblad zeggen. In de Koninklijke Bibliotheek zijn exemplaren van alle negen edities van Het Vaderland uit die eerste oorlogsweek bewaard gebleven en ook nog in digitale vorm te raadplegen.
Dat laatste is precies datgene wat leerlingen gaan doen in de les. Om zich in de rol van radioverslaggever in te leven in de hectiek van die eerste oorlogsweek in Nederland.
Plan van aanpak
Voor deze les trekt u 2 lesuren uit.
U deelt de klas in negen groepen in. Spreek met alle groepen af of ze als eindproduct een radioverslag doen.
Iedere groep leest Bron: Het Vaderland en kiest uit het schema in deze bron één editie uit van Het Vaderland. Let erop dat alle edities worden uitgekozen.
De leden van iedere groep leest de door hen gekozen editie globaal door en kiest daartoe een of meer van de artikelen in die editie als bron voor hun radioverslag van maximaal 5 minuten per groep.
Kerndoelen
36. De leerling leert betekenisvolle vragen te stellen over maatschappelijke kwesties en verschijnselen, daarover een beargumenteerd standpunt in te nemen en te verdedigen, en daarbij respectvol met kritiek om te gaan.
37 De leerling leert een kader van tien tijdvakken te gebruiken om gebeurtenissen, ontwikkelingen en personen in hun tijd te plaatsen. De leerling leert hierbij over kenmerkende aspecten van de volgende tijdvakken:
– tijd van wereldoorlogen (1900–1950)
De leerling leert daarbij in elk geval de relatie te leggen tussen de gebeurtenissen en ontwikkelingen in de 20e eeuw (waaronder de Wereldoorlogen en de Holocaust), en hedendaagse ontwikkelingen. De vensters van de canon van Nederland dienen als inspiratiebron voor de behandeling van de tijdvakken.
40. De leerling leert historische bronnen te gebruiken om zich een beeld van een tijdvak te vormen of antwoorden te vinden op vragen, en hij leert daarbij ook de eigen cultuurhistorische omgeving te betrekken.