Als snel nadat de Duitsers ons land bezetten, probeerden ze de hele samenleving onder controle te krijgen. Sportverenigingen, de culturele sector en andere delen van de samenleving moesten op de politieke lijn gaan zitten van het Nationaal Socialisme. Dat was de leer van de Nazi’s die sinds 1933 aan de macht was in Duitsland. Dat werd en wordt 'gelijkschakeling' genoemd.
Ook de pers, het bioscoopjournaal en de radio-omroepen werden gelijkgeschakeld. Die brachten vooraan alleen maar berichten die de goedkeuring van de Duitse bezetters hadden gekregen. Kranten mochten niet vrij schrijven wat ze wilden. Deden ze dat wel, dan mochten ze niet meer verschijnen.
Spotprent van de Nederlandse cartoonist Leo J. Jordaan over de gelijkschakeling
van de Nederlandse pers, uitgave De Groene Amsterdammer
Verzetsmensen vonden het belangrijk dat de bevolking niet alleen de propaganda van de Duitsers te horen kreeg. Daarom werden direct na de inval de eerste verzetsblaadjes verspreid. Eerst waren het eenvoudige blaadjes, later werden het echte kranten. Het maken en verspreiden van die kranten gebeurde in het diepste geheim. Voor de lezers was het zaak niet te laten merken aan de buitenwereld dat ze die kranten lazen.
De illegale kranten brachten nieuws over de oorlog dat de bezetters liever niet horen. Bijvoorbeeld over Duitse verliezen of over de jodenvervolging. Ook riepen illegale kranen mensen op om zich te verzetten. Bijvoorbeeld door joden te helpen of door te weigeren in Duitsland te gaan werken. Door de berichten in illegale kranten kregen de lezers vaak weer wat hoop. De Duitsers waren daarom uiterst gespitst op het opsporen van illegale drukkerijen en van de verspreiders van de krantjes. Als je in het begin van de oorlog gesnapt werd met een illegaal krantje kon je er nog van af komen met een gevangenisstraf. Maar later in de oorlog liep je dan kans om gemarteld te worden en zo gedwongen om namen prijs te geven van andere medewerkers van je illegale krant. Of je werd dan afgevoerd naar een concentratiekamp. Of je werd dan direct gedood.