Pagina 4 van 14
Leven in een dictatuur is anders dan leven in een democratisch bestuurd land. We zetten enkele verschillen op een rij:
- In een democratie heb je allerlei rechten. Die kun je vinden in de grondwet van het land. Je hebt bijvoorbeeld vrijheid van meningsuiting en van godsdienst. In een dictatuur geldt er geen grondwet of zegt de grondwet weinig of niets over rechten van de burgers.
- In een democratie zijn er mensen die wetten maken. Die zitten in het parlement van het land. Andere mensen voeren wetten uit. Die zitten in de regering van het land. En er zijn mensen die de wetten controleren. Dat zijn rechters. De drie verschillende groepen doen alleen het werk waarvoor ze gekozen of aangesteld zijn. Of deftig gezegd: de wetgevende, uitvoerende en rechterlijke macht zijn gescheiden. In een dictatuur is er één persoon, de dictator, die daar allemaal zelf over gaat. Het kan ook zijn dat een kleine groep mensen de macht heeft in een dictatuur.
- In een democratie komen de wetgevers en bestuurders aan de macht via verkiezingen. Een dictator is aan de macht gekomen via een staatsgreep, omdat zijn partij hem als baas van het land heeft aangesteld, zoals in China, of door erfopvolging, zoals in Noord-Korea.
- In een democratie is er een volksvertegenwoordiging. Daar zitten ook mensen in die andere politieke opvattingen hebben dan de mensen in de regering.
De plenaire zaal van de Nederlandse Tweede Kamer
In een dictatuur is er géén volksvertegenwoordiging of er is een volksvertegenwoordiging waarin alleen mensen zitten die dezelfde opvattingen hebben als de dictator.
- In een democratie worden vrije en geheime verkiezingen gehouden. Niemand hoeft te weten wat de ander gestemd heeft. In sommige dictaturen zijn er geen verkiezingen. In andere wel, maar dan is er maar één kandidaat verkiesbaar of horen alle kandidaten tot dezelfde partij als de regering. Soms mogen andere partijen wel meedoen, maar krijgen ze geen enkele kans zich duidelijk aan de kiezers te presenteren, of hun beste kandidaten worden opgepakt en gevangengezet.
- In een democratie hebben alle burgers precies dezelfde rechten. In een dictatuur is dat niet het geval. Of ze hebben alleen op papier dezelfde rechten, in de praktijk niet.
- In een democratie houdt men rekening met de belangen van minderheden, in een dictatuur over het algemeen niet.
- In een democratie mogen kranten en andere media zeggen wat ze willen. In een dictatuur mogen ze dat niet. Daar maakt de dictator, vaak samen met een groep vertrouwelingen om hem heen, uit wat er in de media verschijnt. Meestal gebruikt de dictator de media om propaganda voor zichzelf en zijn beleid te maken.