Gezinnen die na een jaar van oorlogsgeweld terugkeren naar hun huizen in Noord-Jemen kunnen makkelijk slachtoffer worden van niet-ontplofte clustermunitie die zich nog in het gebied bevindt. Dit zegt Amnesty International na een tiendaags onderzoek door enkele van haar medewerkers in Jemen.
Nadat in maart 2016 een staakt-het-vuren van kracht werd in Jemen, begonnen veel families terug te keren naar hun huizen. Dat bleek allerminst zonder gevaar: ze stuitten er op plekken waar niet-ontplofte clusterbommetjes liggen. De clustermunitie is gebruikt door de door Saudi-Arabië geleide coalitie die er vecht tegen Houthi-strijders, zo ontdekten de onderzoekers.
Clustermunitie is verboden
‘Zelfs nu de vijandelijkheden in het gebied geluwd zijn, lopen de burgers, onder wie veel kinderen, nog gevaar doordat ze terugkeren naar een gebied waar zich nog volop explosieven bevinden. Hun leefomgeving is onveilig, zolang de mijnenvelden nog niet allemaal zijn geïdentificeerd en de dodelijke clusterbom-munitie niet is opgeruimd’, zegt Lama Fakih, een van de onderzoekers.
Amnesty-medewerkers spraken met overlevenden, ooggetuigen en mijnenruimers. De door Saudi-Arabië geleide coalitie gebruikte clustermunitie die deels geleverd was door de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk en Brazilië. Dat terwijl het gebruik van clusterbommen verboden is volgens het in 2008 aangenomen Clustermunitieverdrag. Het Verenigd Koninkrijk was een van de landen die werkten aan het tot stand komen van dit verdrag.
Bommen aangezien voor speelgoed
Juist kinderen lopen gevaar in het gebied, omdat zij de bommetjes vaak aanzien voor speelgoed. Die lijken vaak op blikjes of ballen. Amnesty sprak onder meer met een 13-jarige jongen die in januari 2016 gewond raakte toen hij ‘iets ronds en groens’ opraapte om mee te spelen. Het bleek een bom te zijn, die ontplofte toen hij ermee gooide. ‘Het leek op een balletje waarmee je kon spelen’, aldus het slachtoffer.
Een 11-jarige jongen verloor drie vingers en brak zijn kaak toen hij en zijn broertje op munitie stuitten, terwijl ze in een vallei bezig waren met het hoeden van geiten. Zijn broertje van 8 overleefde het niet. Veel bewoners zijn op eigen initiatief begonnen met het opruimen van de munitie, mede om te voorkomen dat kinderen er het slachtoffer van worden. Dat zeiden ze tegen medewerkers van Amnesty.
\Internationale hulp nodig
Amnesty vraagt dringend om hulp van andere landen bij het schoonmaken van de plekken waar nog bommetjes van clusterbommen liggen. De door Saudi-Arabië geleide coalitie moet de Verenigde Naties onmiddellijk vertellen waar precies restanten van de gebruikte clusterbommen liggen en hoeveel van die resten. Ook moeten de coalitiepartners de slachtoffers medische en psychologische verzorging geven en hen helpen het leven weer op te pakken. Ook moeten invloedrijke landen er bij de door Saudi-Arabië geleide coalitie op aandringen te stoppen met het willekeurige gebruik van verboden clusterbommen. Staten die aan Saudi-Arabië onderdelen voor clustermunitie leveren, moeten daar onmiddellijk mee ophouden en wat ze nog aan clusterbommen hebben, direct opruimen.
Naar: ‘Kinderen gedood door achtergebleven clusterbom-munitie in Jemen; op https://www.amnesty.nl/actueel/kinderen-gedood-door-achtergebleven-clusterbom-munitie-in-jemen