Toen Indonesië in 1949 zelfstandig werd, hield Nederland nog enkele koloniën over. Behalve westelijk Nieuw-Guinea (zie de bron ‘Indonesië’) waren dat Suriname en de Antillen.
Suriname ligt op het vasteland van Zuid-Amerika, ten noorden van Brazilië. De Antillen bestaan uit:
- de Bovenwindse eilanden Saba, Sint Eustatius en Sint-Maarten. Die liggen ten oosten van Puerto Rico;
- de Benedenwindse eilanden Aruba, Curaçao en Bonaire. Die liggen ten noorden van Venezuela.
Van het eiland Sint-Maarten staat een deel onder Nederlands bestuur, het andere deel onder Frans bestuur.
In Suriname en op de Antillen wilden bewoners niet langer meer dat Nederland hun gebied als kolonie bestuurde. Die bewoners wilden in plaats daarvan zelfbestuur. Daar wilde de Nederlandse regering wel aan meewerken. Niet alleen om niet opnieuw een bloedige dekolonisatie mee te maken, maar ook omdat Nederland als lidstaat van de Verenigde Naties geen koloniën mag hebben (zie de bron ‘Wat doen de VN?’).
Daarom stelde men een wettekst op die Statuut heet. In het Statuut staat dat Suriname en de Antillen een eigen bestuur krijgen, maar wel deel blijven uitmaken van het Koninkrijk der Nederlanden. Het Statuut trad in 1954 in werking.
Volgens het Statuut werd Suriname een apart land binnen het Koninkrijk der Nederlanden. Daar namen steeds meer Surinamers geen genoegen mee. Die wilden dat Suriname helemaal zelfstandig werd. Daar stemde de Nederlandse regering uiteindelijk mee in. Op 25 november 1975 werd Suriname onafhankelijk van Nederland.
Surinamers vieren de onafhankelijkheid
Bij het van kracht worden van het Statuut kregen de Antillen een nieuwe naam: Nederlandse Antillen. Ook werden ze samen een apart land binnen het koninkrijk. Dat bleven ze tot 1 januari 1986.
Toen kreeg Aruba net de status van apart land binnen het koninkrijk. Ook werd afgesproken dat Aruba op 1 januari 1996 helemaal onafhankelijk zou worden. Dat wilden de meeste Arubanen niet. In 1994 werd besloten dat het eiland als apart land deel zou blijven uitmaken van het koninkrijk.
Op 10 oktober 2010 werden ook Curaçao en Sint Maarten aparte landen binnen het koninkrijk en werden de Nederlandse Antillen opgeheven. Bonaire, Saba en Sint Eustatius werden een soort Nederlandse gemeente. Zoiets als Alkmaar of Maastricht of Enschede, maar dan aan de westkant van de Atlantische Oceaan.