Stel je voor: je bent niet de baas van Nederland, maar van bijna heel Europa. Om precies te zijn: je bent de baas van alle landen die lid zijn van de Europese Unie . . . . . Stop maar met dromen. Het werkt zo niet.
De Europese Raad met voor elke regeringsleider één (nog lege) stoel
Europa heeft géén echte baas. Wel is er iemand die voorzitter is van de Europese Raad. Dat is een raad die de Europese Unie of EU bestuurt. In deze raad zitten alle regeringsleiders van de landen die lid zijn van de EU. Deze Raad komt minstens drie keer per jaar bij elkaar. De Raad heeft sinds 2009 een vaste voorzitter. Die voorzitter wordt ook wel de 'President van de Europese Unie' genoemd. Maar het is niet zo dat de voorzitter in zijn eentje bepaalt wat de leden van de raad gaan doen. Deze president 'baas van de EU' noemen is dus wel erg veel gezegd.
Wat is hij of zij dan wel? Wat mag hij of zij dan wél? Wat voor taken heeft hij of zij? En zal hij of zij in de toekomst, zeg 2030, méér mogen doen dan nu? Wordt hij of zij in de toekomst toch wat meer de baas over alle landen van de EU?
Daar gaan jullie over lezen, over nadenken en ook over fantaseren. En dan schrijf je er een opstel over.
Deze opdracht doe je alleen of samen met een medeleerling. Je krijgt er één lesuur de tijd voor.
Lees voor je aan de opdracht begint de tekst 'dit ga je doen . . . '.
Lees de bron: president
Lees: eu-feiten
Stel je nou eens voor, het is 2030 en jij kunt de volgende president van de EU worden. Hoe gaat dat er uit zien? Welk soort president word jij? Hoe ga je het aanpakken? Wat vind je het allerbelangrijkst? Hoeveel macht ga je hebben? Wie ga je allemaal ontmoeten? En wat ga je tegen ze zeggen? Hoe groot is het gebied van de Europese Unie in 2030? Heeft de EU dan meer leden dan u, 35 of zelfs 40 bijvoorbeeld, of juist minder?
Denk goed na over deze vragen en wat je zelf allemaal nog te binnen schiet. Maak er een mooi verhaal van. Een leuk opstel waarin je alles wat je weet van de Europese Unie, de Europese Raad en de 'president' van de EU gebruikt. Je meester of juf let er bij het lezen van je opstel op dat alles wat je vertelt over wat een staatshoofd, regeringsleider en de president van Europa doet, juist is.
Succes!
Het woord ‘president’ komt uit het Latijn en betekent voorzitter. Het woord president wordt het meest gebruikt als je een land voorzit. Dan is een president staatshoofd.
Staatshoofd is de hoogste baan in het land. Maar als je die baan hebt, wil het nog niet zeggen dat je de machtigste man of vrouw van het land bent. Dat ben je pas als je ook regeringsleider bent, de leider van een regering met ministers. In Duitsland bijvoorbeeld is dat niet zo, in Frankrijk bijvoorbeeld wel.
De president wordt voor een aantal jaren gekozen. Daarna komt er weer een nieuwe.
Nederland heeft geen president als staatshoofd maar een koning. Nu is dat Willem-Alexander. Hij is geen regeringsleider, dat is de premier. Een koning of koningin wordt niet gekozen. Hij of zij erft deze baan en als hij of sterft of ermee stopt, volgt een ander lid van de familie hem of haar op. In Nederland zal dat Prinses Amalia zijn, het oudste kind van Willem-Alexander en zijn vrouw Máxima.
Wat doet een staatshoofd (president of keizer, koning of andere vorst)?
Hij of zij vertegenwoordigt het land. Hij of zij gaat op bezoek bij andere staatshoofden of regeringsleiders en ontvangt dergelijke hoge gasten als ze op bezoek komen.
Het staatshoofd is ook regelmatig op pad in eigen land. Bijvoorbeeld als er ergens een ramp is gebeurd. Maar ook bij vieringen, herdenkingsbijeenkomsten, openingen van belangrijke gebouwen, enzovoort.
De meeste koningen, keizers en andere vorsten zetten ook altijd hun handtekening onder nieuwe wetten die voor hun land gemaakt zijn. Pas als die handtekening eronder staat is een wet ook echt van kracht.
Wat doet een president die ook regeringsleider is?
Hetzelfde als een staatshoofd dat geen regeringsleider is. Maar hij of zij heeft ook een andere taak. Zoals de naam ‘regeringsleider’ al zegt, heeft hij of zij de leiding over de regering van zijn of haar land. Die regering bestaat uit ministers en onderministers of staatssecretarissen. De regering bestuurt het land, heft belastingen bij de burgers en gebruikt dat geld weer voor allerlei belangrijke dingen zoals onderwijs, gezondheidszorg en fietspaden. Dat soort dingen. Ook maakt de regering wetten en regels waar iedereen zich aan moet houden. De president van de Verenigde Staten van Amerika is een president die ook regeringsleider is. En de president van Frankrijk is dat ook.
President van de Europese Unie
De president van de Europese Unie is geen staatshoofd en ook geen regeringsleider. Wel is hij of zij een voorzitter. Hij of zij zit vergaderingen voor van de Europese Raad. In deze raad ztten de regeringsleiders van de landen van de EU. Deze raad vergadert enkele malen per jaar.
Ook kiest de raad voor 2,5 jaar een voorzitter. Die mag nog een keer voor 2,5 jaar worden gekozen, Na 2,5 of 5 jaar komt dus altijd iemand anders aan de beurt om voorzitter van de raad te worden. De eerste voorzitter was de Belg Herman van Rompuy (van 2009 tot 2014) en de tweede de Pool Donald Tusk (van 2014 tot 2019). Sinds 1 december 2019 is de Belgische oud-premier Charles Michel de voorzitter.
De voorzitter van de Europese Raad, Charles Michel met de president van Azerbeidzjan Aliyev in juli 2021
De voorzitter van de Europese Raad, ook wel president van de EU genoemd, heeft meerdere taken. We noemen er twee:
- Hij of zij moet de zittingen van de Europese Raad leiden. Van iedere zitting maakt hij een verslag. Dat legt hij voor aan het Europees Parlement. In dit parlement zitten vertegenwoordigers van de landen die lid zijn van de Europese Unie.
- Hij of zij moet de Europese Unie vertegenwoordigen in de rest van de wereld. Hij of zij maakt reizen naar landen buiten de Europese Unie. Hij of zij ontvangt staatshoofden en regeringsleiders van landen die niet bij de Europese Unie horen.
De Europese Raad is een belangrijk onderdeel van de Europese Unie. In deze Raad zitten alle regeringsleiders van de aangesloten landen.
Sinds 2009 heeft de Europese Raad een vaste voorzitter. De regeringsleiders kiezen samen iemand die voor 2,5 jaar lang de voorzitter is.
Daarna mag hij of zij nog één keer herkozen worden voor 2,5 jaar.
Trek voor deze lesbrief een lesuur uit. Laat de leerlingen de opdracht individueel of in tweetallen doen.
U laat de leerlingen de ‘bron president’ lezen. Daarin wordt uitgelegd wat een president is en wat het onderscheid is tussen staatshoofd en regeringsleider. Vervolgens komt de president van de EU aan bod, die staatshoofd noch regeringsleider is, maar voorzitter. De vraag is, wat willen de leerlingen zelf in 2030, als zij dan president van de EU zouden worden? Laat ze fantaseren over wat ze allemaal mogen en moeten doen als ze deze baan krijgen.
De informatie over de Europese Unie en de voorzitter van de Europese Raad die in deze les is verwerkt, is ontleend aan het artikel ‘Vaste voorzitter van de Europese Raad (EU-president)’ op https://www.europa-nu.nl/id/vi9odd03fxha/vaste_voorzitter_van_de_europese_raad_eu
Deze opdracht sluit aan bij:
Kerndoel 53
- De leerlingen leren over de belangrijke historische personen en gebeurtenissen uit de Nederlandse geschiedenis en kunnen die voorbeeldmatig verbinden met de wereldgeschiedenis.
Leerdoelen:
- De leerlingen hebben gezien wat de Europese Raad is.
- De leerlingen kunnen twee belangrijke taken van de voorzitter van de Europese Raad noemen en omschrijven;
- De leerlingen kunnen enkele overeenkomsten en verschillen noemen tussen een staatshoofd die geen regeringsleider is, een staatshoofd die wel regeringsleider is en de president van de Europese Raad.
Beoordeel de opstellen op het volgende:
- Het opstel bevat geen onjuiste informatie over staatshoofd, regeringsleider en president van de Europese Unie.
- de leerling heeft er, met fantasie, zoveel mogelijk kennis van de EU ingestopt.
Loof een leuke prijs uit voor het origineelste of leukste opstel.