In 1973 vroeg Henry Kissinger, een minister van de Verenigde Staten van Amerika, zich af: "Wie kan ik nou bellen als ik met Europa wil praten?" Met 'Europa' bedoelde hij de Europese Unie. Niemand kon hem dat vertellen. Als je met Europa wilde overleggen dan moest je echt apart met Duitsland, Frankrijk, Italië, . . . . in gesprek.
Er was niemand die namens de Europese Gemeenschap in de rest van de wereld het woord kon voeren. Dat is veranderd. Nu is er wél iemand te vinden die je kunt opbellen, of schrijven als je met de EU wil spreken. Wie dat is?
Jullie gaan naar die persoon op zoek. Dat doen jullie in opdracht van president Mokus van Spalatië. Dat is een eiland in de Stille Oceaan. Mokus wil dat Spalatië gaat samenwerken met de Europese Unie om de economie van het eiland een opkikker te geven. Met name wil hij zeevis en kokosnoten verkopen in de EU. Dat zijn de belangrijkste uitvoerproducten van Spalatië.
Zodra jullie weten met wie president Mokus contact moet opnemen, schrijven jullie een brief aan hem om hem dat te vertellen.
Oh ja, bedenk ook een mooie, passende, voornaam voor President Mokus van Spalatië. En als je tijd over hebt, zoek dan uit waar Spalatië zou kunnen liggen.
- Lees de bronteksten
- Schrijf dan een brief aan president Mokus. Leg duidelijk uit wie hij kan bellen en waarom.
- Laat de brief zien aan je klasgenoten en aan de juf of meester
De Europese Raad is een belangrijk deel van de Europese Unie. In die raad zitten alle regeringsleiders van de landen van de EU. De eerste minister van Nederland, de president van Frankrijk, de Britse 'prime minister', Duitsland's 'Bundeskanzler', enzovoort.
Tot 2010 was telkens één van die regeringsleiders de voorzitter voor een half jaar. Dan was weer iemand anders aan de beurt. Sinds januari 2010 wordt er door alle landen van de EU samen een voorzitter gekozen voor 2½ jaar. Hij of zij mag daarna een keer worden herkozen. Daarna komt er weer iemand anders. De Belg Herman van Rompuy was van 2010 tot eind 2014 de eerste 'nieuwe' voorzitter van de Europese Raad. Donald Tusk uit Polen volgde hem in 2014 op. En in 2019 is Charles Michel (foto) uit België gekozen als nieuwe voorzitter.
De voorzitter van de Europese Raad heeft drie taken:
- Hij geeft leiding aan de Europese Raad.
- Hij praat namens de Europese Raad met staatshoofden en regeringsleiders van landen in de rest van de wereld.
Die gesprekken gaan over samenwerking, oorlog en vrede en ander buitenlands beleid. De voorzitter van de Europese Raad kan nog niet spreken als het 'staatshoofd van Europa', want de leden van de EU willen ook zelf hun minister van Buitenlandse Zaken op pad kunnen sturen. Maar voor het eerst is er wel iemand die je kunt bellen als je met 'Europa' wilt praten. - Ten slotte moet hij het Europees Parlement vertellen wat er allemaal is besproken, telkens als de Europese Raad heeft vergaderd.
De EU heeft een Hoge Vertegenwoordiger in dienst. De naam geeft al aan wat de belangrijkste taak is van de Hoge Vertegenwoordiger: op hoog niveau de EU vertegenwoordigen. De Hoge Vertegenwoordiger is een soort minister van Buitenlandse Zaken. Of beter gezegd, Minister van Buiten-Europese Zaken.
De Hoge Vertegenwoordiger praat buiten Europa alleen over zaken waar alle leden van de Europese Raad het over eens zijn. Als de leden van de Europese Raad het niet met elkaar eens zijn, dan kan de Hoge Vertegenwoordiger geen gezamenlijk standpunt naar buiten brengen.
En de leden van de EU zijn het regelmatig niet met elkaar eens. Dat komt omdat iedereen op de eerste plaats de belangen van zijn land behartigt en pas op de tweede plaats denkt aan belangen van andere landen van de EU. Ieder land van de EU is zelfstandig.
Het werk van de Hoge Vertegenwoordiger lijkt wel op dat van de voorzitter van de Europese Raad. Als andere landen 'Europa' willen bellen, dan kunnen ze dus ook bij de Hoge Vertegenwoordiger terecht. Maar er is wel een verschil: de Hoge Vertegenwoordiger praat niet met staatshoofden van andere landen. Dat is het werk van de Voorzitter van de Europese Raad.
Vanaf november 2019 is de Spanjaard Josep Borrell (foto) de Hoge Vertegenwoordiger voor Buitenlandse Zaken en Veiligheidsbeleid van de Europese Unie. Z
De Europese Unie bestaat (mei 2019) uit de volgende belangrijke onderdelen:
- De Europese Raad. Deze bestaat uit 28 regeringsleiders onder leiding van de gekozen voorzitter.
- De Europese Commissie. Die kun je zien als dagelijks bestuur van de EU en bestaat uit 28 eurocommissarissen.
- Het Europees Parlement. Alle inwoners van Europa boven de 18 hebben stemrecht en kiezen eens in de vijf jaar de leden van het Europees Parlement. In totaal zitten er 751 mensen in het parlement. Het Verenigd Koninkrijk heeft meegedaan met de verkiezingen in mei 2019. Maar als het Verenigd Koninkrijk echt de EU verlaat zal het parlement kleiner worden.
- Het Hof van Justitie (de Europese Rechtbank).
De taken binnen de Europese Unie zijn als volgt verdeeld:
- De Europese Raad geeft de richting aan. De regeringsleiders samen beslissen welke kant het op moet met Europa. Daarvoor komen ze minstens vier keer per jaar bij elkaar.
- De Europese Commissie maakt de wetten en zorgt, als de wetten zijn aangenomen, dat ze ook worden uitgevoerd. Eurocommissarissen zijn een soort Europese ministers.
- Het Europees Parlement neemt de wetsvoorstellen aan of wijst ze af. Het parlement kan ook wijzigingen voorstellen. Het parlement controleert verder het werk van de Europese Commissie. Als de meerderheid van het parlement vindt dat de Commissie slecht werk levert, dan kan het de hele commissie naar huis sturen. Europarlementariërs zijn te vergelijken met de Tweede Kamerleden.
- Het Hof van Justitie zorgt ervoor dat de afspraken die binnen de Europese Unie worden gemaakt ook worden nageleefd.
De leerlingen kunnen individueel met de opdracht aan de slag. Ze hebben er niet meer dan een uur voor nodig.
Laat de leerlingen eerst de bronnen lezen. U kunt er ook voor kiezen om de bronnen gezamenlijk door te nemen. Daarna schrijven de leerlingen hun brief aan president Mokus van Spalatië.
Als iedereen klaar is, haalt u de brieven op en bespreekt ze klassikaal. U kunt er ook enkele door de leerlingen zelf laten voorlezen.
Om zaken te kunnen doen met de Europese Unie moet president Mokus contact opnemen met de voorzitter van de Europese Raad. Hij wordt ook wel de president van Europa genoemd. De voorzitter heeft tot taak aanspreekpunt te zijn voor staatshoofden en regeringsleiders van landen buiten de Europese Unie. President Mokus kan, als hij niet zelf wil bellen ook één van zijn ministers de telefoon laten pakken. Die kan contact opnemen met de Hoge Vertegenwoordiger van de EU.
De opdracht sluit aan bij:
- kerndoel 36:
de leerlingen leren hoofdzaken van de Nederlandse en Europese staatsinrichting en de rol van de burger.
- De leerling heeft gehoord van de belangrijkste bestuursorganen van de Europese Unie
- De leerling heeft kennis genomen van de belangrijkste taken van de verschillende bestuursorganen
- De leerling weet welke Europese bestuurder bij de telefoon zit in het geval Kissinger weer eens wil bellen.
De leerlingen hebben de opdracht 'very good' gemaakt als ze:
- in een brief duidelijk hebben gemaakt wie in de Europese Unie het aanspreekpunt is voor staatshoofden van buiten de EU;
- een leuke brief aan president Mokus van Spalatië hebben geschreven.
Als ze een passende voornaam voor de president hebben bedacht en kunnen aangeven waar Spalatië zou kunnen liggen verdienen ze een extra pluim: 'excellent'.