De Taliban zijn een strenggelovige islamitische beweging die in de jaren ’80 van de vorige eeuw opkwam en in 1996 in Afghanistan aan de macht kwam. Tot ze in 2001 verdreven werden uit het land, voerden ze een autoritair en gewelddadig bewind. De meest negatieve indruk op de buitenwereld maakten de Taliban door hun onderdrukking en achterstelling van vrouwen en meisjes in het land.
Toen de Taliban op 15 augustus 2021 opnieuw aan de macht kwamen, ging er een schok door de wereld. Zou dit nieuwe bewind op dezelfde manier het land regeren als tussen 1996 en 2001? Zou het voor vrouwen en kinderen net zo zwaar zijn als eerder, om onder het Talibanbewind te leven?
Dat onderzoeken leerlingen in deze les aan de hand van getuigenissen en andere informatie.
Plan van aanpak
Voor deze les trekt u één uur uit. Eerst laat u de leerlingen de film zijn in Bron: Na een jaar.
Daarna maakt u groepjes van twee. Laat elk tweetal de overige bronnen in de les doornemen. Vraag hen ook om leefregels van de Taliban op te schrijven, die van toepassing zijn op kinderen van 9 tot 12 jaar. Trek voor deze activiteit 30 minuten uit. Na die 30 minuten vraagt u enkele leerlingen welke leefregels van de Taliban ze hebben genoteerd.
U sluit de les af door de leerlingen een pagina uit een dagboek te laten schrijven. Trek hiervoor 20 minuten uit.
In dit eindproduct laten de leerlingen zien hoe een dag eruit ziet voor een kind van 9 tot 12 jaar in Afghanistan en een dag voor de leerlingen zelf. Van elk tweetal beschrijft één leerling een dag uit het leven van een kind in Afghanistan en de andere leerling dezelfde dag uit het leven van hem- of haarzelf.
Als iedereen hiermee klaar is, haalt u de dagboekpagina’s op. Lees enkele pagina’s voor in de klas. Zo laat u zien hoe het dagelijks leven voor kinderen in Afghanistan verschilt van dat van kinderen in Nederland.
Uitwerking
Onder het bewind van de Taliban tussen 1996 en 2001 hadden Afghaanse burgers weinig vrijheid. Vooral meisjes en vrouwen hadden te maken met vele geboden en verboden waar ze zich aan moesten houden. Wie een of meer van die regels overtrad, werd er streng voor gestraft. Op enkele overtredingen stond zelfs de doodstraf en die werd in het openbaar voltrokken.
In 2001 maakten Amerikaanse en andere buitenlandse militairen samen met binnenlandse verzetsgroepen een einde aan deze regering. Dat gebeurde vooral omdat de Talibanregering steun verleende aan de islamitische terreurgroep Al Qaida, die de aanslagen van 11 september van dat jaar had gepleegd. Op CNN International en andere nieuwszenders waren na de val van de Talibanregering beelden te zien van mannen die hun baard lieten afscheren en van vrouwen geen gezicht-bedekkende kleding meer droegen.
Tot 2001 mocht er van alles weer, sporten, naar muziek luisteren, naar de bioscoop gaan, enzovoort. Ook het onderwijs werd voor iedereen toegankelijk. Toch gingen lang niet alle kinderen naar school wegens de grote armoede waarin een groot deel ven de bevolking verkeerde. Ouders die niet rond konden komen, haalden hun kinderen van school, zodat die konden werken om voor wat extra inkomen te zorgen. Vooral meisjes gingen niet naar school. Bovendien was naar school gaan soms gevaarlijk door het geweld van gewapende groepen, die tegen elkaar vochten. Het analfabetisme was dan ook hoog.
Ondertussen probeerden Amerikaanse soldaten en soldaten uit andere NAVO-landen, waaronder ook Nederland, voor stabiliteit en veiligheid te zorgen in Afghanistan. Dat liep uiteindelijk uit op een mislukking. De regering van de Verenigde Staten besloot de Amerikaanse soldaten vrijwel allemaal uit Afghanistan terug te trekken.
De Taliban waren toen al bezig steeds meer grondgebied van Afghanistan te heroveren. Toen de terugtrekking van de Amerikaanse troepen bekendgemaakt was, bleek het leger van de zittende Afghaanse regering niet in staat om de opmars van de Taliban een halt toe te roepen. De machtsovername door de Taliban was niet meer tegen te houden. Die vond plaats op 15 augustus 2021, toen ook de hoofdstad Kaboel in handen van de Taliban was gevallen.
De nieuwe regering probeerde de buitenwereld ervan te overtuigen dat die een milder regime zou voeren dan tijdens hun eerdere regeringsperiode. De rechten van vrouwen en meisjes zouden beter worden gerespecteerd en onderwijs zou voor iedereen toegankelijk blijven. Hiermee wilde de Talibanregering voorkomen dat landen en buitenlandse bedrijven en hulporganisaties hun activiteiten in Afghanistan zouden staken. Toch waren er landen en organisaties die besloten zich uit Afghanistan terug te trekken, omdat zij niet met de Talibanregering wilden samenwerken. Daardoor raakte de economie van het land in het slop en nam de armoede sterk toe.
Inmiddels is duidelijk geworden dat het bewind van de huidige Talibanregering nauwelijks minder hardvochtig is dan dat in de periode tussen 1996 en 2001. Vooral vrouwen en meisjes ervaren dat de klok 20 jaar is teruggezet. Wel worden de leefregels die de talibanregering hebben uitgevaardigd, niet overal even streng gehandhaafd. Ook worden ze ontdoken, bijvoorbeeld door leerkrachten die officieel godsdienstles geven in koranscholen, maar vakken doceren die je op een gewone middelbare school kunt leren.
Kerndoelen
47 De leerlingen leren de ruimtelijke inrichting van de eigen omgeving te vergelijken met die in omgevingen elders, in binnen- en buitenland, vanuit de perspectieven landschap, wonen, werken, bestuur, verkeer, recreatie, welvaart, cultuur en levensbeschouwing. In ieder geval wordt daarbij aandacht besteed aan twee lidstaten van de Europese Unie en twee landen die in 2004 lid werden, de Verenigde Staten en een land in Azië, Afrika en Zuid-Amerika.