27 verschillende landen zijn lid van de Europese Unie. De meeste landen hebben een eigen taal en zo worden er binnen de EU 24 officiële talen gesproken. Regionale talen als het Fries of Catalaans zijn niet meegeteld.
Jullie gaan uitzoeken hoe dat zit met die talen in Europa. In welk land wordt welke taal gesproken?
Kijk naar de film in 'bron: video'.- Voor je aan de opdracht begint deelt jouw juf of meester een lege landkaart van Europa uit in de klas. Ook krijgen jullie van de juf of meester kleurpotloden of -stiften.
- Lees ook de volgende 2 bronnen.
- Kies in 'bron: de taal-top-12 van Europa' een taal uit de lijst van officiële talen in de EU.
- Zoek in 'bron: elk land een taal?' op waar die taal wordt gesproken.
- Kleur de gebieden op jouw landkaart van de EU in waar die taal wordt gesproken.
- Kijk of de taal die je gekozen hebt tot de top-12 van meest gesproken EU-talen behoort.
Als dat zo is zoek dan uit hoeveel inwoners van de EU die taal als moedertaal hebben. Dat is de taal die je vanaf je geboorte meekrijgt van je familie en vrienden. Zet dat getal in het gebied dat je hebt ingekleurd.
Bulgaars, Deens, Duits, Engels, Estlands, Fins, Frans, Grieks, Hongaars, Iers, Italiaans, Kroatisch, Lets, Litouws, Maltees, Nederlands, Pools, Portugees, Roemeens, Sloveens, Slowaaks, Spaans, Tsjechisch en Zweeds.
Maar welke van die talen worden het meest gesproken?
Dat zie je in de tabel hieronder. Per taal is aangegeven hoeveel mensen deze taal als moedertaal heeft. Dat is niet hetzelfde als het aantal mensen dat die taal kan spreken. Een voorbeeld: veel Nederlanders hebben als scholier of volwassene Engels geleerd als vreemde taal terwijl het Nederlands hun moedertaal is. Deze Nederlanders, en andere burgers van de EU die Engels als vreemde taal hebben geleerd, worden in de tabel niet opgeteld bij het aantal mensen dat Engels als moedertaal heeft.
De twaalf meest gesproken officiële EU-talen in de Europese Unie
| Nr. | Taal | Aantal | Percentage binnen EU |
|
1 |
Duits |
97 miljoen |
19% |
|
2 |
Frans |
66 miljoen |
13% |
|
3 |
Italiaans |
65 miljoen |
13% |
|
4 |
Pools |
38,5 miljoen |
7,5% |
|
5 |
Spaans |
38 miljoen |
7,5% |
|
6 |
Roemeens |
24 miljoen |
4,8% |
|
7 |
Nederlands |
22 miljoen |
4.2% |
|
8 |
Hongaars |
22 miljoen |
4.2% |
|
9 |
Grieks |
13 miljoen |
2,6% |
|
10 |
Tsjechisch |
11 miljoen |
2,5% |
|
11 |
Portugees |
10,6 miljoen |
2,3% |
|
12 |
Zweeds |
9,1 miljoen |
1,9% |
Naar: De Meest Gebruikte Talen In Europa, op https://nl.ripleybelieves.com/most-widely-used-languages-in-europe-9641
Tot voor kort stond het Engels hoog in de lijst (vierde). Maar sinds de Brexit is het Engels als moedertaal gedaald tot minder dan 6 miljoen mensen: in Ierland (5 miljoen) en Malta (minder dan 0,6 miljoen). Beide landen hebben twee officiële moedertalen die gesproken worden: Engels en Iers in Ierland en Engels en Maltees in Malta.
Bekijk het overzicht hieronder.
Wie heeft welke taal als moedertaal en waar vinden we die taal?
- Bulgaars: In Bulgarije, maar ook in Griekenland, Hongarije, Tsjechië, Slowakije en Roemenië
- Deens: In Denemarken, maar ook in Duitsland
- Duits: in Duitsland, maar ook in Oostenrijk, (Zwitserland - geen EU-land), België, Tsjechië, Denemarken, Frankrijk
- Engels, vooral in Groot-Brittannië (geen EU-land meer), maar ook in Ierland en op Malta, in Estland, Italië, Letland, Litouwen, Hongarije, Polen, Roemenië en Slowakije
- Estlands: in Estland en verder nergens
- Fins: in Finland, maar ook in Estland en Zweden
- Frans: in Frankrijk, maar ook in België, Luxemburg en Zwitserland (geen EU-land)
- Grieks: in Griekenland, maar ook op Cyprus en in Tsjechië, Italië, Hongarije, Bulgarije en Frankrijk
- Hongaars: in Hongarije, maar ook in Oostenrijk, Tsjechië, Roemenië, Slowakije en Slovenië
- Iers: in Ierland, maar ook in het Verenigd Koninkrijk
- Italiaans: in Italië, maar ook in Oostenrijk, Slovenië en Zwitserland
- Kroatisch: vooral in Kroatië, maar ook in Bosnië-Herzegovina waar Kroaten wonen
- Letlands: in Letland, maar ook in Estland
- Litouws: in Litouwen, maar ook in Estland, Letland en Polen
- Maltees: op Malta, maar ook in Italië, Verenigd Koninkrijk en Gibraltar
- Nederlands: in Nederland, maar ook in België en Frankrijk
- Pools: in Polen, maar ook in Tsjechië, Estland, Hongarije, Letland, Litouwen en Slowakije
- Portugees: in Portugal, maar ook in Spanje
- Roemeens: in Roemenië, maar ook in Hongarije en Bulgarije. In Moldavië wordt Moldavisch gesproken, een taal die sterk lijkt op het Roemeens.
- Servo-Kroatisch: in Kroatië en in delen van Bosnië-Herzegovina, Servië en Kosovo
- Sloveens: in Slovenië, maar ook in Oostenrijk, Italië en Hongarije
- Slowaaks: in Slowakije, maar ook in Oostenrijk, Tsjechië, Hongarije, Polen en Roemenië
- Spaans: in Spanje, in Europa nergens anders (wel in Zuid- en Midden-Amerika, in de Verenigde Staten, Equatoriaal-Guinea)
- Tsjechisch: in Tsjechië, maar ook in Oostenrijk, Polen en Slowakije
- Zweeds: in Zweden, maar ook in Estland en Finland
Net als de Belgen hebben de Oostenrijkers geen eigen taal. In België hebben mensen Frans, Nederlands of Duits als moedertaal. In Oostenrijk hebben de meeste mensen Duits als moedertaal. Luxemburg is een apart geval. De meeste mensen hebben Luxemburgs of Letzeburgs (Lëtzebuergesch) als moedertaal. Het is een variant van het Duits, maar is geen officiële taal binnen de Europese Unie.
Hoe komt de Europese Unie aan al die officiële talen?
- In 1957 werd de Europese Economische Gemeenschap of EEG opgericht. Toen bestond die uit zes landen, België, Duitsland, Frankrijk, Italië, Luxemburg en Nederland. Toen had de EEG vier officiële talen, Duits, Frans, Italiaans en Nederlands.
- In 1973 kreeg de EG er drie landen bij: Denemarken, Groot-Brittannië en Ierland. Toen werden Deens en Engels officiële talen van de EG.
- In 1981 kwam Griekenland bij de EU en werd het Grieks een officiële taal in de EG
- In 1986 werden Portugal en Spanje lid van de EG. Daarmee kreeg de EG er twee officiële talen bij, Portugees en Spaans.
- In 1995 werden Finland, Oostenrijk en Zweden lid van wat inmiddels de EU heette. Oostenrijk heeft geen eigen taal. Daar wordt namelijk vooral Duits gesproken. Finland en Zweden hebben wél een eigen taal, respectievelijk Fins en Zweeds. Dat werden ook de nieuwe officiële talen van de EU.
In 2004 sloten tien landen zich bij de EU aan: Cyprus, Estland, Hongarije, Letland, Litouwen, Malta, Polen, Slovenië, Slowakije en Tsjechië. Toen nam het aantal officiële talen van de EU met negen toe. Erbij kwamen Ests, Hongaars, Lets, Litouws, Maltees, Pools, Sloveens, Slowaaks en Tsjechisch. Dat het er geen tien zijn geworden komt omdat op Cyprus geen eigen taal gesproken wordt, wel Grieks en Turks.- In 2005 besloot het bestuur van de EU het Iers als officiële taal te erkennen op verzoek van de Ierse regering.
- In 2007 werden Bulgarije en Roemenië lid van de EU. Daarmee kreeg de EU er Bulgaars en Roemeens als officiële taal bij. Daarmee kwam het officiële talen binnen de EU op 23.
- In 2013, ten slotte, kwam Kroatië bij de EU. Hierdoor werd het Kroatisch de 24e officiële taal van de EU.
- In 2020 verliet het Groot-Brittannië de Europese Unie. Het aantal officiële talen blijft 24 omdat Engels ook in Ierland en Malta word gesproken.
Naar: Wikipedia, http://en.wikipedia.org/wiki/Statistics_relating_to_enlargement_of_the_European_Union
Voordat u de les doet print u kopieën van de blanco landkaart van Europa hieronder.
Plan van aanpak
- Laat ter inleiding van de les aan de klas de film zien in 'BRON: VIDEO'.
- U deelt kleurpotloden of -stiften uit aan de leerlingen en ook kopieën van de blanco landkaart.
- De leerlingen maken de opdracht met hun landkaart en de kleurpotloden of -stiften.
- Als iedereen klaar is haalt u de bewerkte landkaarten op en laat ze aan de klas zien.
Deze opdracht sluit aan bij:
- kerndoel 50
De leerlingen leren omgaan met kaart en atlas, beheersen de basistopografie van Nederland, Europa en de rest van de wereld en ontwikkelen een eigentijds geografisch wereldbeeld.
- De leerling kent het verschil tussen moedertaal en vreemde taal.
- De leerling heeft gezien waarom er nu in de Europese Unie vele talen worden gesproken.
- De leerling kan enkele van de officiële talen in de EU noemen die voor de meeste mensen in de EU de moedertaal is.
- De leerling kan op een kaart van Europa aangeven waar binnen de EU deze talen worden gesproken.
- De leerling kan aan de hand van voorbeelden uitleggen dat taalgrenzen binnen de EU niet allemaal langs grenzen tussen EU-landen lopen.
De leerlingen hebben de opdracht goed uitgevoerd als ze correct hebben aangegeven waar in de EU de taal 'van hun keuze' wordt gesproken.